1- SGK Prime Esas Kazanç Taban ve Tavan Tutarları

Bilindiği gibi, Asgari Ücret Tespit Komisyonunca, 2019 yılında geçerli olmak üzere günlük asgari ücret 85,28 TL olarak belirlenmiştir.

5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesinde de, “Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, sigortalıların yaşlarına uygun asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise 16 yaşından büyük sigortalıların günlük kazanç alt sınırının 7,5 katı, ancak sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri için 3 katıdır.” hükmü yer aldığından prime esas kazanç taban ve tavan tutarı asgari ücrete göre hesaplanmaktadır.

Dolayısıyla, asgari ücret artınca prime esas kazanç da otomatik olarak artmaktadır. Bu nedenle 2019 yılında SGK işveren ve işçi primlerinin matrahı, (uzun ve kısa vadeli sigorta kolları, işsizlik sigortası ve sosyal güvenlik destek priminin matrahı) en az günlük 85,28 TL, aylık ise 2.558,40 TL olarak uygulanacaktır.

Prime esas kazancın üst sınırı ise günlük: 639,60 TL, aylık miktarı da bu tutarın 7,5 katı olan 19.188,00 TL olmaktadır.

Diğer yandan, yasanın bu hükmü uyarınca ülkemizle ikili sosyal güvenlik anlaşması yapılmamış olan ülkelere çalıştırılmak üzere 5510 sayılı Kanunun 5/g kapsamında götürülen işçilerin prime esas kazançları asgari ücretin üç katını geçemeyecektir. 

 

	SGK TABAN MATRAHI	ASGARİ PRİM	SGK TAVAN MATRAHI	AZAMİ PRİM
2018	2.029,50	659,59	15.221,40	4.946,96
2019	2.558,40	831,48	19.188,00	6.236,10
PRİM MALİYET ARTIŞI		171,89**		1.289,15**

**Yukarıda belirtilen prim tutarlarına işçi + işveren payı dahil edilmiş ve %5 prim indirimi dikkate alınmıştır.

İşverenlerin 2019 yılında her bir işçi için SGK prim maliyetleri 171,89 TL ile 1.289,15 TL aralığında artmış olmaktadır.

 Bağ-Kur (4-b) Prime Esas Kazanç Taban ve Tavan Tutarları

Bağ-Kur (4-b) sigortalıları için de aynı prime esas kazanç alt ve üst sınırları ile %5 indirim geçerli olduğundan ;

 

	BAĞKUR TABAN MATR.	ASGARİ PRİM	BAĞKUR TAVAN MATR.	AZAMİ PRİM
2018	2.029,50	598,70	15.221,40	4.490,31
2019	2.558,40	754,73	19.188,00	5.660,46
PRİM MALİYET ARTIŞI		156,03		1.170,15

İşverenlerin 2019 yılında kendilerine ait Bağ-kur (4-b) prim maliyetleri de 156,03 TL  ile 1.170,15 TL aralığında tercih edecekleri günlük kazanca göre artmış olmaktadır.

2- Kıdem Tazminatı Ödemeleri (Asgari Ücretle Çalışanlarda)

Asgari ücretle çalışanların kıdem tazminatı hesabı 01 Ocak tarihi itibariyle değişmektedir. 31 Aralıkta iş sözleşmesi sona eren için geçerli asgari ücretten hesaplama yapılırken, 01 Ocakta sözleşmesi sona eren işçi için yeni asgari ücret tutarı üzerinden hesaplama yapılacaktır.

 

	ASGARİ ÜCRET TUTARI
2018	2.029,50
2019	2.558,40
FARK	528,90

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere asgari ücret alan her bir işçi için, işverenin yıllık kıdem tazminat maliyeti 2018 yılına göre 528,90 TL artmıştır.

3- İhbar Tazminatı Ödemeleri( Asgari Ücretle Çalışanlarda)

Asgari ücretle çalışan işçilerin iş sözleşmesinin sona erme tarihine göre, aynen kıdem tazminatında olduğu gibi, ihbar tazminatına esas ücret değişecektir.

 

	ASGARİ ÜCRET TUTARI
2018	2.029,50
2019	2.558,40
FARK	528,90

Kıdem tazminatında olduğu gibi, asgari ücret alan her bir işçi için işverenin ihbar tazminat maliyeti hizmet süresine göre 246,82 TL – 987,28 TL aralığında artmıştır.

4- SGK İdari Para Cezaları

5510 sayılı Kanun 102. Maddesinde düzenlenen idari para cezaları asgari ücrete endeksli olduğundan (bir asgari ücret tutarı, asgari ücretin iki katı, beş katı, on iki katı gibi) asgari ücret arttığında cezalar da otomatik olarak artmaktadır. Nitekim, bir kişinin kayıt dışı çalıştırıldığının tespiti halinde, sadece işe giriş bildirgesinden dolayı iki aylık asgari ücret tutarı olan 5.116,00 TL tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

 

	ASGARİ ÜCRET TUTARI
2018	2.029,50
2019	2.558,40
FARK	528,90

SGK idari para cezalarında asgari ücret artışından dolayı 528,00 TL ile 6.346,00 TL aralığında artışlar oluşmuştur.

5- Aday Çırak, Çırak ve Beceri Eğitimi Gören Meslek Lisesi ve Meslek Yüksekokulu  Öğrencilerinin Ücretleri ve SGK Primleri

Stajyerlere ödenen ücretler asgari ücrete endeksli olduğundan doğrudan etkilenmektedir.

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25. maddesinde, ”işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde otuzundan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde onbeşinden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin yüzde otuzundan aşağı ücret ödenemez.” hükmü yer aldığından, aday çırak, çırak, öğrenciler ve stajyerlere ödenecek ücretlerde yeni asgari ücrete göre ödeme yapılması gerekmektedir. (Bu ücretler GV ve DV ne tabi değildir)

Bu kimselerin sigorta primleri ise Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine konulan ödenekle karşılanmaktadır.

 

2019 NET ASARİ ÜCRET	1.829,02
2018 NET ASARİ ÜCRET	1.450,91
FARK NET ASGARİ ÜCRET	378,11
20 DEN FAZLA ÇALIŞAN İŞYERİ	113,43 (%30’u)
20 DEN AZ ÇALIŞAN İŞYERLERİ	56,71   (%15’i)

İşverenlerin stajyerlere ödenen ücretlerde kişi başına 56,71 TL ile 113,43 TL aralığında artışlar oluşmuştur.

6- Asgari Geçim İndirimi

Asgari geçim indirimi hesabında asgari ücret esas alınmaktadır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu 32/2. maddesinde, “Asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5,  üçüncü çocuk için % 10, diğer çocuklar için % 5’idir. Gelirin kısmi döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgari geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz” denilmek suretiyle uygulamaya ilişkin esaslar belirlenmiştir.

 

Medeni Durum	2018 Aylık Asgari Geçim İndirimi Tutarı	2019 Aylık Asgari Geçim İndirimi Tutarı	FARK AGİ TUTARI
Bekâr	152,21	191,88	39,67
Evli eşi çalışan	152,21	191,88	39,67
Evli eşi çalışan 1 çocuk	175,04	220,66	45,62
Evli eşi çalışan 2 çocuk	197,88	249,44	51,56
Evli eşi çalışan 3 çocuk	213,10	287,82	74,72
Evli eşi çalışan 4 çocuk	228,32	307,01	78,69
Evli eşi çalışmayan	182,66	230,26	47,60
Evli eşi çalışmayan 1 çocuk	205,49	259,04	53,55
Evli eşi çalışmayan 2 çocuk	228,32	287,82	59,05
Evli eşi çalışmayan 3 çocuk	243,54	326,20	82,66
Evli eşi çalışmayan 4 çocuk	258,76	326,20	67,44

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere çalışanlara asgari geçim indirimi olarak 39,67 TL ile 82,66 TL aralığında değişen tutarlarda artış olmuştur. İşverenler tarafından çalışanlara ödenen bu tutarlar işçi ücretlerinden kesilen gelir vergisinden muhtasar beyannamede mahsup edildiğinden AGİ’de meydana gelen bu artış işveren adına bir maliyet anlamına gelmemektedir.

7- Kısmen Prime Tabi Olan Kazançlarda İstisna Tutarları

Sigorta Prim Hesabında İstisna Olan Yemek Parası, Çocuk Zammı, Aile Yardımı Tutarları

Primden istisna olan tutarlar doğrudan asgari ücret esas alınarak belirlenmektedir.

İşveren Uygulama Tebliği 7.7. maddesi gereğince,

5510 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların; 
- Yemek Parası İstisna Tutarı(Günlük): Brüt Günlük Asgari Ücret X % 6 X (Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı) Yemek Parası Verilen Gün Sayısı

- Çocuk Zammı (Bir Çocuk İçin Aylık)istisna tutarı : Brüt Aylık Asgari Ücret X % 2 X Çocuk Sayısı (İki Çocuğa Kadar)

- Aile Zammı (Yardımı) İstisna Tutarı: Brüt aylık asgari ücret x % 10 (Aylık) 
tutarındaki kazançları prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. İstisnaların üzerinde kalan tutarlar ise ücrete dahil edilerek prime tabi tutulacaktır.

Öte yandan, 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, “… işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgarî ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tâbi tutulmaz.” denildiğinden,

İşverenler Tarafından Sigortalılar İçin Özel Sağlık Sigortalarına ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Özel Sağlık Sigortası Primi ve Bireysel Emeklilik Katkı Payları Tutarlarının toplamı:

Brüt Aylık Asgari Ücret X % 30 = İstisna tutarı olacaktır.

 

	ASGARİ ÜCRET	YEMEK YARDIMIİSTİSNASI	ÇOCUK YARDIMI İSTİSNASI	AİLE YARDIMI İSTİSNASI
2018	2.029,50	4,05 GÜNLÜK	40,59	202,95
2019	2.558,40	5,11 GÜNLÜK	51,17	255,84
FARK	528,90	1,06 GÜNLÜK	10,58	52,89

Özel öğretim kurumları dışında kalan diğer işverenlerin yukarıda belirtilen nitelikte sosyal yardımları ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu tabloda bahsedilen artışlar SGK prim istisnası niteliğinde olduğundan işverene ek maliyet getirmemektedir.  

8-İşsizlik Ödeneği

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneğinin miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ ini geçememektedir.

 

	SGK TABAN	ASGARİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİ	AZAMİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİ
2018	2.029,50	811,80	1.623,60
2019	2.558,40	1.023,36	2.046,72
FARK		211,56	423,12

 

Asgari ücret artışına bağlı olarak çalışanlar işsizlik ödeneğine hak kazanacak şekilde işten ayrıldıkları takdirde gereken şartları da sağladıktan sonra 211,56 TL ile 423,12 TL aralığında daha fazla işsizlik ödeneği almaya hak kazanmaktadır.

9- Genel Sağlık Sigortası Ödemeleri:

5510 sayılı Kanunun 80/4. maddesi gereğince yalnızca genel sağlık sigortalısı olanların ödeyecekleri primlerin hesabında asgari ücret referans alınmaktadır. Diğer taraftan gelir testi  sonucu prim ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanılması için de asgari ücret esas alınarak karar verilmektedir.

Asgari ücretin artmasıyla birlikte Genel Sağlık Sigortası (GSS) için ödenecek prim tutarı da artmıştır. Yasaya göre, gelirinin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı, asgari ücretin üçte birinin altında olanlar her sene olduğu gibi gelir testine girmekte ve gelirlerinin düşük olduğu tespit edilirse GSS primlerini devlet karşılayacaktır. Geliri asgari ücretin üçte birinin üstünde olanlar ise asgari ücretin % 3’ ü üzerinden GSS primi ödemektedir.

 

	SGK TABAN	GSS PRİMİ %3
2018	2.029,50	60,89
2019	2.558,40	76,75
FARK		15,86

Asgari ücret artışı nedeniyle GSS primlerinde 15,86 TL artış meydana gelmiştir.

10- SGK Teşvik Uygulamaları

SGK prim teşviklerinin bir kısmı için asgari ücret baz alınmaktadır. Bu nedenle prim teşviklerinde 2019 yılında esas alınması gereken asgari ücret tutarı aylık 2.558.40 TL olacaktır.

 

	17103 İMALAT BİLİŞİM	27103 DİĞ.SEKTÖR	6111 ASGARİ	6111 AZAMİ
2018	2.029,50	761,06	314,57	2.359,29
2019	2.558,40	959,40	396,55	2.974,14
FARK	528,90	198,34	81,98	614,85

İşverenlerin sigorta prim maliyetlerini düşürebilecekleri ve şu anda en fazla getirisi olan 17103/27103 ve 6111 sayılı sigorta prim teşviklerini uygulayan işverenler, kapsama giren çalışanları için 396,55 TL ile 2974,14 aralığında daha az prim ödeme hakkını elde edebileceklerdir. SGK prim teşvikleri kapsamına giren çalışanlardan dolayı işverenler 2019 yılında bir önceki yıla göre 81,98 ile 614,85 TL arasında daha fazla SGK prim teşviklerinden faydalanabileceklerdir.

11- Askerlik  ve doğum borçlanmaları

Askerlik borçlanmasına esas kazanç, borçlanma yapacak kişinin beyan edeceği asgari ücret ile üst sınır arasında olmaktadır. Borçlanma yapacak kişi tarafından tercih edilecek tutarın % 32 si bir aylık borçlanma bedeli olacaktır. Günümüzde askerlik süresi er-erbaşlar ile yedek subaylara göre değiştiğinden borçlanma süresinin tespitinde bu sürenin dikkate alınması gerekmektedir. (Borçlanma süresi askerlik süresini geçememektedir) Ayrıca askerlik borçlanmasını kişilerin ihtiyacı olduğu gün kadar yapmaları mümkün bulunmaktadır. 

Borçlanma tutarına gelince;

2019 yılı için kabul edilen günlük asgari ücret 85,28 TL dir. Buna göre;

2019 yılında en düşük günlük borçlanma tutarı:  85,28 X % 32 = 27,29 TL,

30 günlük (en az) borçlanma tutarı ise 27,29 X 30 = 818,70 TL dir.

(Borçlanma başvurusu son çalışılan işyerinin işlem gördüğü SGK’nın ilgili Sosyal Güvenlik Merkezine yapılmalıdır. Başvuru için askerlik borçlanması başvuru formu ve kimlik fotokopisi yeterli olup, askerlik şubesinden yazı alınmasına gerek kalmamıştır)

Yeni yıl ile birlikte kadın çalışanlar için doğum borçlanması için ödenecek tutarlar da arttı. Bilindiği gibi, çalışan kadınlar doğum borçlanmasından yararlanabilmektedir. Ancak doğum yapan kadının, doğumdan önce sigortalı olarak tescilinin bulunması gerekmektedir. Doğum borçlanması, her bir doğum başına 2 yıl olabilmektedir. Doğum borçlanmasının tutarı da askerlik borçlanması gibi asgari ücrete göre belirlenmektedir. Yani, borçlanma karşılığında ödenecek en düşük tutar asgari ücretin % 32’si, en yüksek tutar ise asgari ücretin 7,5 katının % 32’sidir.

 

	GÜNLÜK ASGARİ ÜCRET	ASG. AYLIK BORÇLANMA TUTARI	AZAMİ AYLIK BORÇLANMA TUTARI
2018	67,65	649,44	4.870,80
2019	85,28	818,69	6.140,16
FARK		169,25	1.269,36

Askerlik ve doğum borçlanması yapacaklarda asgari ücret artışından kaynaklı olarak aylık 169,25 TL ile 1.269,36 TL aralığında maliyet artışı meydana gelmektedir.

12- Bireysel Emeklilik

Bireysel Emeklilik Sistemine otomatik katılımda çalışanlardan prime esas kazançları üzerinden % 3 kesinti yapılmaktadır. 2019 yılı için belirlenen asgari ücret dikkate alındığında, çalışanların ücretlerinden en az 76,75 lira kesilecektir.

 

	ASGARİ ÜCRET	%3 ASGARİ BES KES.	%3 AZAMİ BES KES.
2018	2.029,50	60,89	456,64
2019	2.558,40	76,75	575,64
FARK		15,86	119,00

2019 yılındaki asgari ücret artışından kaynaklı olarak çalışanların ücretlerinden 15,86 TL ile 119,00 TL aralığında daha fazla BES kesintisi yapılacaktır.

13- İsteğe bağlı sigorta primi

Zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan, sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar, malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar isteğe bağlı sigortalı olabilmektedir. İsteğe bağlı sigorta priminin oranı % 32 olup, bunun % 20’si malullük, yaşlılık ölüm sigortaları primi, % 12’si de genel sağlık sigortası primidir. 2019 yılında ödenecek İsteğe bağlı sigorta priminin en az tutarı asgari ücrete bağlı olarak değişmiş olup, buna göre ödenecek primin;

Günlük asgari tutarı: 2.558,40 /30 X % 32 =  27,29 TL,

Aylık asgari tutarı da: 818,69 TL dir.

 

	ASGARİ ÜCRET	ASG.İSTEĞE BAĞLI PRİM	AZAMİ İSTEĞE BAĞLI PRİM
2018	2.029,50	649,44	4.870,85
2019	2.558,40	818,69	6.140,16
FARK		169,25	1.269,31

Çalışmayıp isteğe bağlı sigorta primi ödemek isteyenlerin asgari ücret artışından kaynaklanan prim maliyeti aylık 169,25 TL ile 1.269,31 TL arasında artmış bulunmaktadır.