Malullük aylığı, SSK (4/A) ve Bağ-Kur(4/B) kapsamında çalışmakta iken malul sayılanlara verilen bir haktır. 5510 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre malullük aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayan kişilerin, aylıklarının kesilip kesilmeyeceği hangi statüden emekli olduklarına ve hangi statüye tabi olarak çalışmaya başladıklarına göre değişmekte olup, uygulama 2013/11 sayılı Genelgede ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.
I - 1/10/2008 Öncesinde Sigortalı Olup SSK (4/a) Kapsamında Malullük Aylığı Bağlandıktan Sonra Yeniden Çalışmaya Başlayanlar
1- 4/a kapsamında çalışmaya başlayanlar
506 sayılı Kanuna göre malullük aylığı almakta olanlar ile 5510/geçici 2.maddesine göre 4/a kapsamında malullük aylığı bağlandıktan sonra yeniden 4/a kapsamında çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmekte ve çalıştıkları süre zarfında prime esas kazançları üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi kesilmektedir.
2- 4/b kapsamında çalışmaya başlayanlar
4/a kapsamında malullük aylığı bağlandıktan sonra 4/b kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylıkları kesilmemektedir. Bu kişilerin (4 numaralı alt bent kapsamında çalışmaya başlayanlar hariç) aylıklarından 5510/geçici 14 üncü maddeye istinaden 2008/10 ila 2008/12. aylar arasında % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14, 2011/1 ila 2016/2. aylar arasında % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmekte iken, 6663 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle birlikte sosyal güvenlik destek primi kesintisi de kaldırıldığından, 2016/3. aydan itibaren sigortalı sayılmadıklarından aylıklarından herhangi bir kesinti de yapılmamaktadır.
Malullük aylığı bağlananların 5510/4-b bendinin (4) numaralı alt bendine tabi (tarımsal faaliyette bulunanlar) çalışmaya başlamaları halinde, 1/10/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılmamakta ve malullük aylıkları kesilmemektedir.
3- 4/c kapsamında çalışmaya başlayanlar
2008/Ekim ayından önce 506 sayılı Kanuna göre malullük aylığı bağlananların 4/c kapsamında tabi çalışmaya başlamaları halinde malullük aylıkları kesilmemektedir. Bunlar hakkında 506 sayılı Kanunun mülga 3 üncü maddesinin (II/C) bendi ve Kanunun geçici 14 üncü maddesi hükümleri uygulanır.
2008/Ekim ayından sonra 5510/geçici 2. Maddesine göre 4/c bendine tabi olanların malullük aylığı kesilmektedir Bu kişiler hakkında kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaktadır.
II - 1/10/2008 Öncesinde Sigortalı Olup Bağkur (4/b) Kapsamında Malullük Aylığı Bağlandıktan Sonra Yeniden Çalışmaya Başlayanlar
1- 4/a kapsamında çalışmaya başlayanlar
4/b kapsamında malullük aylığı bağlananların, 4/a kapsamında çalışmaya başlamaları halinde
malullük aylıkları kesilmemektedir. Bu kişilerin çalıştıkları süre zarfındaki prime esas kazançları üzerinden % 30 oranında sosyal güvenlik destek primi ile % 2 oranında kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim kesilmektedir.
2- 4/b kapsamında çalışmaya başlayanlar
4/b kapsamında malullük aylığı bağlananların yine 4/b kapsamında çalışmaya başlamaları halinde ((b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi olanlar da dahil) malullük aylıkları kesilmektedir. Bu kişiler uzun vade, kısa vade ve genel sağlık sigortası kapsamında sigortalı olacaklardır.
3- 4/c kapsamında çalışmaya başlayanlar
4/b kapsamında malullük aylığı bağlananların 4/c kapsamında çalışmaya başlamaları halinde
malullük aylıkları kesilmektedir. Bu kişiler uzun vade, kısa vade ve genel sağlık sigortası kapsamında sigortalı olacaklardır.
III - 1/10/2008 Sonrası Sigortalı Olup Malullük Aylığı Bağlandıktan Sonra Yeniden Çalışmaya Başlayanlar
5510 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin üçüncü fıkrasında , “Malûllük aylığı almakta iken bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların malûllük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir ve bu Kanuna tabi olarak çalıştıkları süre zarfında 80 inci maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81 inci madde gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınır.” Hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla ilk defa 1/10/2008 sonrası sigortalı olanlar hangi kapsamda malullük aylığı almaya hak kazanmış olursa olsunlar, ülkemizde veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları halinde malullük aylığı kesilerek uzun vade, kısa vade ve genel sağlık sigortası kapsamında sigortalı olacaklardır.
S.M.M.M. Lütfi GÜLBENK