Şubat 2018 itibariyle vakıf üniversitelerinin yararlanabildiği ve yararlanamadığı teşvikler aşağıdaki gibidir:

Mevcut sigorta prim teşviklerinin yer aldığı yasaların bazılarında 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasına giren kurum ve kuruluşların teşvikten yararlanmayacakları yönünde hüküm bulunmaktadır.

Vakıf üniversiteleri, özel kanunla kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlar olduklarından, 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinde sayılan kurum ve  kuruluşlar arasında yer almaktadır.

Mevcut prim teşviklerinin yer aldığı yasal düzenlemelerde, “5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşların yararlanamayacakları” şeklinde düzenleme yapılmış ise vakıf üniversitelerinin bu kanunlarda öngörülen prim teşviklerinden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

Vakıf üniversitelerinin beş puanlık prim indiriminden yararlanılabilmeleri için 5510 sayılı Yasada değişiklik yapıldı.

5510 sayılı Kanunun 81. Maddesinin birinci fıkrasının (I) bendinde öngörülen ve uygulamada beş puanlık prim indirimi olarak adlandırılan teşvikten 5335 sayılı Kanunun 30. maddesi kapsamına giren kurum ve kuruluşların yararlanmayacakları yönünde düzenleme yapılmış idi.

Dolayısıyla vakıf üniversiteleri ile okul aile birlikleri de 5335/30. madde kapsamına giren kurum ve kuruluşlar arasında yer aldıklarından beş puanlık prim indiriminden de yararlanamamaktaydılar.

Ancak, 02/12/2016 tarihli ve 6764 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ibaresinin önüne eklenen  “vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ile okul-aile birliklerince çalıştırılanlar hariç olmak üzere” ibaresi ile vakıf üniversiteleri ile okul aile birliklerinin beş puanlık prim indiriminden yararlanmalarının önü açılmıştır.

Ayrıca yine 5510 sayılı Kanuna 6764 sayılı Kanunla ilave edilen Geçici 70. maddede yer alan, “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan dönemlerde vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları ile okul-aile birliklerinin bu Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmü uyarınca yararlandıkları teşvikler, usulüne uygun olarak yararlanılmış sayılır” hükmüyle, yasa değişikliğinden önce beş puanlık prim indiriminden yararlanmış olan vakıf üniversiteleri ile okul aile birliklerinin, sözkonusu teşvikten usulüne uygun yararlanmış oldukları kabul edilmiştir.

Vakıf üniversitelerinin yararlanabilecekleri diğer prim teşvikleri:

Uygulamada olan prim teşviklerinin arasında yer alan 4857/30. maddede, 5746/3. maddede ve 5225/5. maddedeki prim teşviklerinde, 5335/30. madde kapsamına giren kurum ve kuruluşlarının teşvikten yararlanamayacakları yönünde bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Dolayısıyla, vakıf üniversiteleri ile okul aile birlikleri beş puanlık prim indiriminin yanı sıra:

1-4857/30. Maddede yer alan engelli teşvikinden,

2- 5746 sayılı Kanunda öngörülen Ar-Ge teşvikinden,

3- 5225 sayılı Kanunda öngörülen kültür yatırım ve girişim teşvikinden de yararlanabilmektedirler.

Vakıf üniversiteleri ile okul aile birliklerinin yararlanamadıkları prim teşvikleri:

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunun,

-50. maddesinde yer alan teşvikten (05921 kanun numaralı teşvik- İşsizlik ödeneği almakta iken işe alınan sigortalılardan dolayı verilen teşvik),

-Geçici 10. maddesinde yer alan teşvikten (06111 kanun numaralı teşvik- 18/29 yaş aralığındaki erkekler ile 18 yaşından büyük kadın sigortalılardan dolayı verilen teşvik)

-Geçici 15. maddesinde yer alan teşvikten (06645 kanun numaralı teşvik- İş başı eğitim kursunu bitiren sigortalılardan dolayı verilen teşvik)

-Geçici 17. maddesinde yer alan teşvikten  (00687 kanun numaralı teşvik- 1/2/2017 ila 31/12/2017 tarihleri arasında işe alınan sigortalılardan dolayı verilen teşvik)

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun;

-81. Maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan teşvikten (06486 sayılı Kanun numaralı teşvik- yurt dışında çalıştırılan sigortalılardan dolayı verilen teşvik)

-81. Maddesinin ikinci fıkrasında yer alan teşvikten (46486-56486-66486 sayılı Kanun numaralı teşvik- 51 il ile Gökçeada ve Bozcaada’da uygulanan beş puanlık prim indirimine ilave altı puanlık prim indirimi)

-Ek-2. Maddesinde yer alan teşvikten (25510-16322-26322 sayılı Kanun numaralı teşvik- Yatırım teşvik belgeli işyerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı verilen teşvik)

5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinin yararlanamayacaklarına yer verildiğinden, vakıf üniversiteleri ile okul aile birliklerinin söz konusu teşviklerden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

YENİ KANUN TASARISI İLE PRİM TEŞVİK UYGUILAMALARINDA VAKIF ÜNİVERSİTELERİNİN ÖNÜ AÇILIYOR:

Mevcut yasal düzenlemeler yukarıdaki gibi olmakla birlikte; TBMM’ye 02.02.2018 tarihinde sunulan, Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı’nın 64. Maddesi ile yeni bir düzenleme yapılması gündemdedir.

Kanun tasarısının 64. Maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenmesi öngörülen Ek Madde 16 ile vakıf yükseköğretim kurumlarının daha önce yararlanamadığı teşviklerden yararlanmasının önü açılmaktadır.

Tasarıya göre,  vakıflar tarafından kurulan yükseköğretim kurumları,  5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu  , 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 5746 sayılı Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin desteklenmesi Hakkında Kanun, 5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimleri Teşvik Kanunu, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Kanunu, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanacaktır.

Tasarının yasalaşması ile vakıf üniversiteleri daha önce yararlanamadığı en başta 6111 sayılı teşvik olarak bilinen 4447 saylı Kanun Geçici 10. Maddesindeki teşvik dahil, diğer tüm sigorta prim teşviklerinden yararlanabilecek duruma gelecektir.

Tasarıya göre diğer en önemli husus, daha önce yararlanma olanağı olmadığı halde teşvikleri uygulayan  vakıf üniversiteleri bu teşviklerden usulüne uygun olarak yararlanmış kabul edilecektir. Diğer taraftan vakıf yükseköğretim kurumlarının geriye dönük teşvik uygulama talepleri  veya yaralandıkları teşvik türünü değiştirme talepleri kabul edilmeyecektir.

Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olup çok kısa bir süre içinde yasalaşması beklenmektedir.

Av.Esma GÜLBENK - S.M.M.M. Lütfi GÜLBENK